@Μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα και το Πανεπιστήμιο Τζέιμς Κουκ της Αυστραλίας μελέτησαν ένα μοναδικό είδος καρχαρία που ονομάζεται καρχαρίας επωμίδα. Τα νεαρά μέλη αυτού του είδους έχουν μάθει να περπατούν στη στεριά χρησιμοποιώντας τα πτερύγιά τους που έχουν σχήμα κουπιού. Μπορούν επίσης να ζήσουν χωρίς οξυγόνο για δύο περίπου ώρες, αναζητώντας θήραμα σε περιοχές υφάλων όπου οι περισσότεροι άλλοι καρχαρίες δεν θα πήγαιναν ποτέ.
Δεδομένου ότι οι καρχαρίες επωμίδες είναι γνωστό ότι τρέφονται μόνο με υδρόβια ζώα όπως μικρά ψάρια και όχι με ζώα της ξηράς, περπατούν κυρίως μέσα και γύρω από τον ύφαλο. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι μερικές φορές οι καρχαρίες περπατούσαν μέχρι και 30 μέτρα στην ξηρά χρησιμοποιώντας τα πτερύγιά τους. Οι περίεργες ικανότητες των καρχαριών αυτών θεωρούνται ως ένα εξελικτικό βήμα προς την επιβίωση εξαιτίας της συνεχιζόμενης κλιματικής κρίσης.
«Τέτοια κινητικά χαρακτηριστικά μπορεί όχι μόνο να είναι βασικά για την επιβίωση, αλλά μπορεί επίσης να σχετίζονται με τη διαρκή φυσιολογική τους απόδοση κάτω από δύσκολες περιβαλλοντικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή», δήλωσαν οι ερευνητές.
Υπάρχουν άλλοι καρχαρίες που μπορούν να περπατήσουν;
Το επιστημονικό όνομα του καρχαρία επωμίδα που μελέτησαν οι ερευνητές είναι Hemiscyllium ocellatum. Είναι ενδιαφέρον ότι δεν είναι το μόνο είδος καρχαρία που μπορεί να περπατήσει. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2020 αποκαλύπτει ότι τουλάχιστον εννέα είδη καρχαριών έχουν αναπτύξει την ικανότητα να περπατούν στη στεριά χρησιμοποιώντας τα πτερύγιά τους. Όλα ανήκουν στο γένος Hemiscyllium και τα περισσότερα μέλη του γένους περιορίζονται σε υφάλους στην περιοχή του Αρχιπελάγους της Μαλαισίας. Ωστόσο, το Hemiscyllium ocellatum είναι το πρώτο είδος καρχαρία επωμίδα της Παπούα (καρχαρίες που κατοικούν γύρω από τις ακτές της Παπούα - Νέας Γουινέας, που έχει αναπτύξει την ικανότητα αυτή.
Οι μελετητές αναφέρουν ότι αυτή τους η ικανότητα έχει σχέση με τη διασφάλιση της επιβίωσής τους. Όταν ένα αρπακτικό ακολουθεί τους καρχαρίες επωμίδες, αυτοί μπορούν να περπατήσουν σε μικρές σχισμές υφάλων με τη βοήθεια των πτερυγίων τους ή, αν χρειαστεί, μπορεί επίσης να συρθούν στην ξηρά. Επιπλέον, η ικανότητά τους αυτή, τους επιτρέπει να αναζητούν τροφή σε μέρη που είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν λιγότερο ανταγωνισμό.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι σε σύγκριση με πολλά άλλα υδρόβια είδη, οι καρχαρίες επωμίδες είναι καλύτερα εξοπλισμένοι για να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή. Η ικανότητά τους να επιβιώνουν χωρίς οξυγόνο τα καθιστά κατάλληλα για να ανταποκρίνονται στην αυξημένη συγκέντρωση CO2 και να ανέχονται καταστάσεις όπως η υποξία (ανεπάρκεια οξυγόνου στο αίμα και τους ιστούς του σώματος) που μπορεί να προκύψουν λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Ο ρυθμός εξέλιξης είναι επίσης αρκετά γρήγορος στους καρχαρίες επωμίδες. Για παράδειγμα, τους πήρε μόνο περίπου εννέα εκατομμύρια χρόνια για να αναπτύξουν πτερύγια που θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν να περπατήσουν. Αντίθετα, ο καρχαρίας αλωνιστής, έπρεπε να περιμένει 55 εκατομμύρια χρόνια για να εξελιχθεί. Επιπλέον, παρά το γεγονός ότι έχουν λιγότερη γενετική ποικιλότητα στον πληθυσμό τους, γεννούν νέα είδη με απίστευτες ταχύτητες.
Οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι όταν πρόκειται για την εξελικτική ανάπτυξη που επικεντρώνεται στην επιβίωση, οι καρχαρίες επωμίδες παραβιάζουν όλους τους γνωστούς κανόνες. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να διερευνηθούν περαιτέρω οι παράγοντες που επηρεάζουν το περπάτημα και τα άλλα μοναδικά ταλέντα των καρχαριών επωμίδων.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Integrative and Comparative Biology.
