@Στα νερά της Ερυθράς Θάλασσας στα ανοικτά των ακτών της Αιγύπτου, τα ρινοδέλφινα έχουν μια εξαιρετικά ασυνήθιστη σχέση με το θαλάσσιο περιβάλλον των υφάλων. Οι δύτες συχνά παρακολουθούν τα θαλάσσια θηλαστικά να τρίβουν το πρόσωπο και το σώμα τους σε ορισμένα κοράλλια και σφουγγάρια, περιμένοντας στην ουρά (!!!) πολλές φορές για να πλησιάσουν τα ασπόνδυλα.
«Είμαι πολύ ενθουσιασμένη που το παρατηρώ αυτό για πρώτη φορά», λέει η Angela Ziltener, βιολόγος άγριας ζωής στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, η οποία έχει μελετήσει τα δελφίνια αυτής της περιοχής για περισσότερο από μια δεκαετία. Όταν αρχικά παρακολούθησε τη συμπεριφορά τους αυτή, αναρωτήθηκε αν τα δελφίνια χτυπούσαν τα κοράλλια επειδή απλά ένιωθαν καλά ή αν υπήρχε κάτι περισσότερο...
«Αυτές είναι ισχυρές δραστικές ενώσεις που βρήκαμε», λέει η Gertrud Morlock, χημικός και επιστήμονας τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Justus Liebig Giessen στη Γερμανία. Όταν έρχονται σε επαφή με το σώμα, αναφέρει, οι ενώσεις των κοραλλιών μπορεί να λειτουργούν παρόμοια με τις αντιβακτηριακές κρέμες που βάζουν οι άνθρωποι στο δέρμα τους. Οι επιστήμονες έχουν περιστασιακά παρατηρήσει δελφίνια που εκτελούν παρόμοιες συμπεριφορές τριβής στις Μπαχάμες και τη Φλόριντα. Ο πληθυσμός στον οποίο εστίασαν περιελάμβανε 360 ρινοδέλφινα Ινδο-Ειρηνικού στη Βόρεια Ερυθρά Θάλασσα. Καθώς οι ερευνητές παρακολουθούσαν τα δελφίνια να επισκέπτονται τα κοράλλια και τα σφουγγάρια, παρατήρησαν μερικά σχέδια.
Μικρά, ηλικίας κάτω του ενός έτους, έβλεπαν τα ενήλικα δελφίνια να... βουρτσίζονται χρησιμοποιώντας τα ασπόνδυλα. Τα ενήλικα έκαναν τη διαδικασία αυτή μόνο όταν υπήρχαν οι κατάλληλες συνθήκες. "Εάν ενοχλούνται από βάρκες, δεν θα δούμε τη συμπεριφορά αυτή", λέει η Ziltener. «Πρέπει να νιώθουν χαλαρά».
Ομάδες δελφινιών έκαναν κυριολεκτικά ουρές, το ένα πίσω από το άλλο, και γλιστρούσαν εναλλάξ προς το κοράλλι ή το σφουγγάρι και τρίβονταν. «Το όλο σχέδιο είναι πολύ καλά οργανωμένο», σχολιάζει η Ziltener.
Τα δελφίνια χρησιμοποίησαν μαλακά, διακλαδιζόμενα κοράλλια, και σκληρότερα κοράλλια και ορισμένα από τα σφουγγάρια. Συχνά γλιστρούσαν στα κλαδιά των κοραλλιών πολλές φορές, επιτρέποντας σε πολλά μέρη του σώματος να βουρτσιστούν. Επίσης, τα δελφίνια αυτά σπρώχνουν με δύναμη ένα συγκεκριμένο μέρος του σώματος, όπως το κεφάλι τους, πάνω στις πιο σκληρές επιφάνειες των κοραλλιών και σφουγγαριών. Μερικές φορές, τα δελφίνια τραβούσαν ένα κοράλλι από τον βυθό, το κουβαλούσαν στο στόμα τους για λίγα λεπτά και μετά κουνούσαν το κοράλλι γύρω-γύρω μέχρι να διαρρεύσουν κιτρινωπές ή πρασινωπές ουσίες και να λερώσουν το κεφάλι και το ρύγχος τους.
Οι ερευνητές εντόπισαν μια ποικιλία από ενδιαφέρουσες ιδιότητες σε ενώσεις που εξάγονταν από μικροσκοπικά κομμάτια κοραλλιών που προτιμούν τα δελφίνια. Πολλά από τα μόρια καταπολεμούν τα βακτήρια και αρκετά μοιάζουν με την οιστρογόνο ορμόνη (η οποία βοηθά τους ανθρώπους να διατηρούν το δέρμα τους σφριγηλό και ενυδατωμένο).
Αν και τα ευρήματα είναι ενδεικτικά, δεν είναι αρκετά για να αποδείξουν ότι τα δελφίνια αναζητούν τα ασπόνδυλα για φαρμακευτική αγωγή, λέει η Ziltener. «Μέχρι στιγμής μπορούμε απλώς να δείξουμε τη σχέση μεταξύ των ασπόνδυλων και των δελφινιών», λέει.
Ενώ τα δείγματα δέρματος από τα δελφίνια μπορεί να παρέχουν πιο πειστικές αποδείξεις ότι οι εκκρίσεις από τα κοράλλια και τα σφουγγάρια βοηθούν στην πρόληψη ή τον έλεγχο των λοιμώξεων, οι ερευνητές σκοπεύουν να παρενοχλήσουν αυτά τα θαλάσσια θηλαστικά όσο το δυνατόν λιγότερο. Ωστόσο, λέει η Ziltener, η διερεύνηση της συμπεριφοράς των δελφινιών με περισσότερες λεπτομέρειες μπορεί να προσφέρει πληροφορίες για το πότε και γιατί τρίβονται στα θαλάσσια ασπόνδυλα. Σκοπεύει να παρακολουθήσει το πόσο διαφέρει το τρίψιμο των κοραλλιών με βάση την ηλικία ή το φύλο των δελφινιών και ποια μέρη του σώματος πιέζουν τα δελφίνια στους οργανισμούς πιο συχνά.
Επιπλέον, προσθέτει η Ziltener, τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη σημασία της διατήρησης των ευάλωτων οικοσυστημάτων των υφάλων.
«Υπάρχουν πολλά περισσότερα να ανακαλύψεις στους κοραλλιογενείς υφάλους».
Σημείωση: το ρινοδέλφινο είναι είδος θηλαστικών κητοειδών της οικογένειας των δελφινιδών που απαντάται και στον ελλαδικό χώρο. Το ρινοδέλφινο δεν περιλαμβάνει υποείδη. Το μέγεθός του ρινοδέλφινου είναι 2 με 4 μέτρα και έχει βάρος 270-350 χιλιόγραμμα.
